PATARA ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ’NDE DOĞAL ve KÜLTÜREL ÇEVRENİN KORUNMASI [1]
Doç.Dr. Mehmet TUNÇER
Bu Bildiri; 24-25-26 Mayıs 2000 Tarihlerinde; “2000’li Yıllarda Yaşadığımız Çevre Ve Peyzaj Mimarlığı” başlığı ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Peyzaj Mimarlığı Bölümü tarafından düzenlenen Sempozyum, Oturum 2 : Ülkesel Açıdan Çevre Politikası’nda sunulmuş ve A.Ü. tarafından yayımlanmıştır.
· Türkiye’de Doğal Ve Kültürel Değerlerİn KorunmasInda; Uygulamadakİ SorunlarIna Rağmen, 1970’lerİn BaşInda; Eskİ Eserler YasasI (1710) , 1980’lerİn BaşInda İse; Kültür Ve Tabİat VarlIklarInI Koruma YasasI (2863), Pasİf KorumaDA Etkİn Olmuştur. 1990 ‘lI YIllarIn BaşInda İse UluslararasI Anlaşmalar Doğrultusunda “Özel Çevre Koruma Bölgelerİ” OluşturulmasIna Yönelİk 2872 SayIlI Yasa ÇIkarIlmIş ve “Özel Çevre Koruma Kurumu” Oluşturulmuştur. “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesİ” Bu ALANLARDAN Bİrİdİr. Bİldİrİnİn AmacI; Patara ÖÇKB’DE Doğal Ve Kültürel Değerlerİn KorunmasIna Yönelİk ÇalIşmalarI Özetlemek, SorunlarI Ortaya Koymak Ve Korumaya Yönelİk Önerİler Gelİştİrmektİr.
· PreservatIon of Natural & Cultural Assets In Turkey, DUE TO the problems of ImplementatIon, The Law of Old Monuments (1710) from 70’s, The Law of PreservIng Cultural and Natural Assets (2863) from 80’s, used In passIve preservatIon. At the begInnIng of 90’s, FACT of the InternatIonal Agreements, the Law of SpecIally Protected Areas (2872) formed and the AuthorIty for the ProtectIon of SpecIal Areas has been founded. “Patara SpecIal ProtectIon Area” Is one of them. The aIm of thIs paper; summarIse the natural and cultural preservatIon works, problems and make proposals for preservatIon at Patara SPA.
AMAÇ
Bu bildirinin kısıtlı çerçevesi içinde; Patara “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi” ÖÇKB’ ndeki, Patara Antik Kenti ve Gelemiş Köyü içindeki doğal ve kültürel değerlerin korunmasına yönelik alınan kararlar ve sorunlar aktarılacak, korumaya yönelik politikalar irdelenerek, öneriler geliştirilecektir.
I. PATARA ÖÇKB NİTELİKLER
I.1. DOĞAL ve KÜLTÜREL DEĞERLER
Şekil 1. Patara ÖÇKB Çevre Düzeni Planı (1/25 000)
Patara Antik Dönemde Likya’ nın Başkentidir. Korunması gerekli doğal ve kültürel değerlerin yoğunlaştığı ÖÇKB içinde (193 km2) yer almaktadır. Antik Kentin Nekropol Alanı ise, Gelemiş Köyü içinde yer almaktadır. Bölgede korunması gerekli en önemli kültürel değerler Pyndai ve, Xanthos Antik Yerleşimleri, Gemicik Adası, Tavas Tepesi’dir. Doğal değerleri; Akdeniz’de Caretta Caretta türü kaplumbağaların yumurtlama yeri olan “Patara Kumsalı” ve bu kesimde alüvyonel birikintiyi sağlayan ve Kumul’un ortasından Akdeniz'e dökülen "Eşen Çayı" oluşturmaktadır. Düzlükler; doğuda günümüzde kısmen kurutulmuş bulunan "Ova Gölü" ile son bulmaktadır. Biyo-çeşitlilik bakımından da, Akdeniz fito-coğrafik bölgesi içinde yer alan Patara ÖÇKB bitki ve hayvan örtüsü ile, eko-sistem çeşitliliği yönünden önemli bir zenginlik içermektedir. Turizmin geliştiği Gelemiş Köyü dışında bölgenin temel geçim kaynağı tarımdır, hemen bütün kırsal yerleşimlerde örtü altı tarım yaygındır. Yamaç alanların 500 metre kotuna kadar kesimlerinin ana örtüsü zeytin, bu yükseltiden sonra, iğne yapraklı ormanlardır. Patara Antik Kenti'nin orta kesimlerinde Antik Dönem Limanı iken bataklığa dönüşmüş olan “Gelemiş Gölü”, hem kent kalıntılarını hem de özel bir ekosistemi içermesi bakımından ayrı bir öneme sahiptir.
I.2. YÖNETSEL YAPI
Patara ÖÇKB, Antalya ve Muğla olmak üzere iki ilin sınırları içinde kalmaktadır. Bölge, sekiz yerleşim alanını kapsamaktadır. Kınık ve Ova Beldeleri ile Gelemiş, Üzümlü ve Çayköy Antalya İli, Kaş İlçesi sınırları içindedir. Kumluova, Karadere ve Karaköy ise; Muğla İli, Fethiye İlçesine bağlıdır. Kaş'a bağlı Kınık görece kentsel karakter göstermektedir [2].
I.3. TURİZM OLGUSU
Ülkemizde; 1980 sonrasında kıyılarda, doğal, tarihsel ve arkeolojik değeri yüksek olan kesimlerde, plan dışı yoğun gelişmeler yaşanmaktadır. Patara’da 1986 yılında başlayan pansiyon turizmi, 1990’ların başına kadar hızla gelişmiştir. Bu yıllardan sonra da “paket tur” denilen yöntem ile, sadece “deniz, güneş, kum ve arkeolojik alan” özelliklerini pazarlamaya yönelik turizm şirketleri Patara’ ya gelmeye başlamıştır [3]. Özellikle, İngiltere’den Sun-Med, Turkish Delight ve ILG (Intasun ve Lancaster) gibi acentalar köylülerle yaptığı anlaşmalarla yaz sezonunda getirecekleri müşteriler için konaklama yerleri yapılmasını desteklemişlerdir. Bu dönemde Gelemiş, yaklaşık 1000 yatak kapasitesi ve diğer hizmet sektörleri ile bir Turizm Köyü’ne dönüşmektedir. Elektrik ve su altyapısı küçük yerleşimin kapasitesine göre planlandığı için, hızlı bir yaz nüfusu artışını kaldıramamış, bu durum turizm hizmetinde aksamalara yol açmıştır [4].
II. KORUMAYA YÖNELİK KARARLAR VE KORUMA DIŞI GELİŞMELER
Patara’da korumaya yönelik ilk karar 1978 yılında alınmış [5] ve başlangıçta sit sınırları saptanmamıştır [6] . Bu dönemde; turizm, ikinci konut gelişimi ve baskısı henüz yok iken doğal ve arkeolojik değerler için endişe duyulmamıştır. Anıtsal tek yapı ölçeğinde ve sit sınırlarının çizildiği koruma kararları alınmıştır [7] . ÖÇKB sınırları içerisinde, “Eski Eserler Yasası” nın getirdiği “Sit Alanı” tanımı ilk kez Patara' da yapılmış, sadece bir tarihsel-arkeolojik alanın varlığı vurgulanmıştır [8] . 1978 - 1988 arasında, Patara ile ilgili önemli bir sorun yaşanmadığı için Koruma Kurulları’nın gündeminde özel bir yer tutmadığı görülmektedir [9]. Bu dönemde A, B, C SİT BÖLGELERİ oluşturulmuş, bu alanlarda yapılaşma yasağı ve denetimi getirilmiştir [10] .
Antİk Kent ve Antİk Lİman kesİmİ (A BÖLGESİ): Korunması gerekli değerlerin yoğun olduğu Antik Liman (Gelemiş Gölü) çevresinde hiçbir yapılaşmaya izin verilmemesi, Mettius Modestus (Zafer Takı) Anıtından kıyıya inen yolun batısında, kalıntılara yaklaşmamak koşulu ile, sadece mevsimlik tarım yapılması kararları alınmıştır.
Yolun doğusu İle orman alanI arasI (B BÖLGESİ): Ağaç dikilmesi, mevsimlik tarım yapılması yanı sıra seracılık yapılabilmesi, Zafer Takı’nın doğusunda, su yolu ve Nekropol Alanında yapılaşmaya izin verilmemesi, ancak mevsimlik tarım (seracılık hariç) yapılabilmesi, Antik Liman batısında inşaata kesinlikle izin verilmemesi kararları verilmiştir. Zafer Takı’nın kuzey ve kuzey-batısında bulunan Anıtsal Mezarlar 50 m .lik kesin koruma alanı içine alınmıştır.
GELEMİŞ KÖYÜ KESİMİ (C BÖLGESİ): Patara kuzeyinde yer alan Gelemiş Köyü’nün batıya ve kuzeye doğru gelişmesi uygun bulunmuştur.
A ve B Bölgeleri’nde tarla sürülürken, C Bölgesi’nde ise temel kazısı yapıldığı sırada eski esere rastlandığında Müzesine bilgi verilmesine karar verilmiştir [11]
Sit Sınırları’nın kesin olarak saptanamaması ve Gelemiş Köyü’nün (C Bölgesi) 'nin denetimli yapılaşmaya açık olması ve yerleşim alanı olarak belirlenmesi, artan rant ile birlikte gelecekteki sorunları hazırlamıştır.
1986 yılında; “Kumko Kooperatifi ve Yeni Hitit Kooperatifi”, Koruma Kurulu yerine "Antalya Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü” ’ne Gelemiş Köyü kuzeyinde inşaat izni için başvurmuştur. Bayındırlık Müdürlüğü, Antalya Müzesi’nden görüş sormuş [12] ve aldığı yanıt ile gerekli izni vermiştir [13] . Antalya İl İdare Kurulu Kararı ile oluşan izni, Valilik onaylamıştır. Yapı Kooperatif alanlarını içeren kesimler "Toplu Konut Yerleşim Alanı” olarak kabul edilmiş ve her iki kooperatif de Antalya Valiliğinden inşaat ruhsatlarını almışlardır. Aynı alanda; Beyhan Oteli'ne de ruhsat, Bayındırlık Müdürlüğü, "Turizm Yatırım Belgesi" ise, Turizm Bakanlığı tarafından verilmiştir [14] .
1990 yılında; A, B, C alanları derecelendirilmiş ve I., II., III. Derece Sit Alanları olarak belirlenmiştir [15]. Yüksek Kurulun 1990 yılında aldığı bir kararda Patara ilk defa I. Derece Doğal Sit Alanı ilan edilmiştir. Buna göre ;
· Antik Kent ve çevresinin “Milli Park Alanı” kapsamına alınması,
· “Koruma Amaçlı Plan” ’ın öncelikle ve ivedi olarak hazırlanması, planlama çalışmalarının Antalya Koruma Kurulu’ nun koordinatörlüğünde yürütülmesi,
· İnşaat ruhsatı işlemlerinin durdurulması, sit alanları içinde yapılan yapıların 2. kattan fazlasının Valilik tarafından yıktırılması kararı alınmıştır [16] .
Antalya KTV Koruma Kurulu, Kazı Başkanı ile birlikte Patara için bir dizi olumlu karar üretmiştir. Bu kararlar [17] :
• Gelemiş köy girişinde, Akdam’da yer alan geçite Phaselis benzeri bir giriş kapısı yapılması ve 0800 - 1900 saatleri arası giriş yasağı uygulanması,
• Arkeolojik Sit Alanı girişinin ve çevresinin denetim altına alınması, kaçak olarak yapılan 30 kadar pansiyonun yıktırılması veya kamulaştırılması,
• Antik kent yolu ile deniz yolunun ayrılması, Sit Alanını turist baskısından kurtarmaya yönelik seçenek turizm köyü kurulması çalışmalarının hızlandırılması.
Ancak, Yüksek Kurul’un tavsiye ettiği “Milli Park” gerçekleşmemiştir [18]. I. Derece Sit Alanı’na daha ciddi kontrol getirilmiş, alanın denetlenmesi amacı ile Köy meydanında karşılama ana merkezi, Akdam Yöresi'nde de bir bekçi kulübesi yapılabilmiştir.
III. PATARA ÖÇKB İLANI ve SONRASI
Patara’nın da içinde bulunduğu bölge, Bakanlar Kurulu Kararı ile "Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi" (ÖÇKB) olarak belirlenmiştir [19]. ÖÇKB ilanı ile sorunların azalması beklenirken, çözümsüzlüğe giden kararlar birbirini izlemiştir [20]. Tahribatın ve yağmalama sürecinin hızla arttığı yörede, yönetim ve kararlardaki çok başlılık, kargaşa Patara' nın koruma süreci içinde 10 yılını yitirmesine neden olmuştur [21] .
Antalya Koruma Kurulu, Özel Çevre Koruma Kurumu (ÖÇK) tarafından hazırlanan “Çevre Düzeni Planı” (1/25000) ile III. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanları (Gelemiş Köyü) için hazırlanan "Uygulama İmar Planı" nı (1/1000) uygun bulmamıştır [22] . Ancak, ÖÇK; 2863 Sayılı Yasa hükümlerine rağmen hazırladığı "İmar Planı" nı onaylamıştır. Koruma Kurulu, bu plan ile III. Derece Arkeolojik Sit Alanı’na 4-5 bin nüfusun gelmesi nedeniyle birçok olumsuzlukların olacağı vurgulamaktadır [23]. Plan çalışmaları sürerken, işletme ruhsatları iptal edilmiş olmasına rağmen, I. ve III. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı içinde kaçak yapılan turistik tesislerin, hemen hepsinin yine kaçak olarak faaliyet göstermekte olduğu belirlenmiştir [24] .
Koruma Kurulu; aldığı çeşitli kararlar ile, ÖÇK tarafından hazırlanan, Çevre Düzeni Planı ile Uygulama İmar Planlarının; “çevreye uyumlu, yerleşme dokusunun ve kendine has yapı ve görüntünün özgün siluetlerin oluşmasını sağlamayı amaçlaması” gerektiğini vurgulamakta, planlarda bu hedeflerin bulunmadığı belirtilmektedir [25] .
Bu kararlar sonrasında, ÖÇK ile Kültür Bakanlığı bir yumuşama içine girmiş [26] , ÖÇK III. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda koruma planlaması çalışmalarını başlatmıştır. Ancak, Koruma Kurulu, Antik Kentin Gelemiş Köyü ile birlikte bir bütün olduğunu, bu nedenle yörede Kültür Bakanlığı'nca "Koruma Amaçlı İmar Planı" hazırlanması kararını vermiştir [27] .
Temmuz 1996 - Ağustos 1997 tarihleri arasında, ÖÇK Kurumu Başkanlığı ile Kültür Bakanlığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Dünya Bankası finansmanlı “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı Bilimsel Çalışmaları” nı hazırlatmıştır. Bu çalışmada; Patara’da “Fiziki ve Doğal Değerler”, “Doğal ve Kültürel Miras”, “İnsan Kaynakları”, “Kurumsal Yapı” üzerine bilimsel araştırmalar hazırlanmıştır. Patara ÖÇKB “Yönetim Stratejisi” ile “Eylem Planı” hazırlanmıştır [28]. Halkın katılımının sağlanması amacıyla yerinde iki kez yerel toplantılar düzenlenmiş, çalışma grupları oluşturularak sorunlar ve çözüm önerileri araştırılmıştır.
Şekil 2. Patara (Gelemiş) Koruma Amaçlı Nazım Plan (1/5000) (Kaynak. UTTA Ltd.)
Kültür Bakanlığı tarafından, Antalya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü aracılığıyla, 1997 yılı sonlarında “Patara (Gelemiş) Koruma Amaçlı İmar Planı” çalışmaları ile [29], ilave ve revizyon harita alımı çalışmaları başlatılmıştır. Harita çalışmaları 1998 ortalarına kadar sürmüş ve halihazır haritalar sayısallaştırılmıştır. Hazırlanan 1/25 000 ölçekli plan revizyonu, 1/5000 ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Planlar, Plan Raporları ve Analiz /Değerlendirme çalışmaları, 1998 yılı sonunda, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’ne incelenmek üzere sunulmuştur. Ancak bu planlama çalışması, Kültür Bakanlığı’nın 13 ay gibi uzun süren inceleme sürecinden sonra uygun bulunmuştur [30].
Bu dönem içinde Patara’da kaçak yapılaşmalar, yangınlar vb tahribat süregelmektedir. Planlamada; Gelemiş Köyü bir yumuşak turizm (soft turizm) alanı olarak yerel dokusu ile korunmuş, kooperatif alanlarının ikinci konut olarak yoğun yapılaşmaları engellenerek, çadırlı kamp, mokamp vb. açık alanlar şeklinde düzenlenmeleri öngörülmüştür. Kaçak yapıların da, korumaya yönelik plan kararlarına uygun hale getirilmeleri, olanaksız ise tasfiye edilmeleri öngörülmektedir. Köy girişinde bir karşılama mekanı oluşturulması, Antik Kent’e bir giriş kapısı düzenlemesi ile, özel taşıt sistemi güzergahı belirlenerek arkeolojik alanların gezilmesi önerileri ana plan kararlarındandır. Arkeolojik Sit Alanı’na giriş kapısı kentsel tasarım projeleri hazırlanmaktadır.
Şekil 3. Patara Gelemiş Giriş Kapısı Kentsel Tasarımı (1/500) (Kaynak: Dr. Kamutay Türkoğlu, UTTA Ltd)
V. PATARA ÖÇKB ÖRNEĞİNDE DOĞAL VE KÜLTÜREL ÇEVRELERİN KORUNMASINA YÖNELİK ÖNERİLER
1. Kentsel, Arkeolojik ve Doğal Sit Alanları İle Özel Çevre Koruma Bölgelerinde; Koruma Konusunda Yasalarda Ve Örgütsel Yapıda Gözlenen Çok Başlılık ve Yetki Kargaşası Mutlaka Önlenmelidir. “Sürdürülebilirlik İlkesi” Doğrultusunda Yetki ve Sorumluluk Dağılımı Yeniden Gözden Geçirilerek Tek Bir “Kent ve Çevre Koruma Yasası” Oluşturulmalıdır.
2. Tarihsel ve Doğal Çevreler, “Sürdürülebilir Kalkınma” Kavramı Doğrultusunda Sadece Taşınmaz Kültürel / Doğa Varlıkları Olarak Değil, Birer “Konut Stoku” ve “Doğa Rezervi” Olarak Görülmeli ve Değerlendirilmelidir. Bu Doğrultuda, Sadece Koruma Değil, Sağlıklaştırma, Onarım ve Yenilemeyi De İçeren Planlama Ve Projelendirme Çalışmaları Yapılmalıdır. Korumanın Ekonomik Potansiyeli Dikkate Alınarak, Özellikle Turizm ve Bundan Etkilenecek Ticaret, Ulaştırma Ve Diğer Servis Sektörlerinin Gelişmesine Destek Verilmelidir.
3. Yerel Yönetimlere (Belediyeler ve İl Özel İdareleri) “Teknik Ve Parasal Destek” Arttırılarak, Yaptıkları Hizmetler Denetlenerek Yerinde Koruma ve Geliştirme Politikaları Uygulanmalıdır.
4. Kültür Bakanlığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün Plan Hazırlama ve İnceleme Yöntemleri Gözden Geçirilmeli, Etkinleştirilmeli ve Hızlandırılmalıdır.
5. Özel Çevre Koruma Kurumu ile Kültür Bakanlığı Arasında Koordinasyon Sağlanmalı, Bakan, Müsteşar, ya da Genel Müdür’ e Göre Günden Güne Değişen Politikalar Yerine; Uzun Vadeli, Ülke Kaynaklarına ve Önceliklerine Göre Saptanan Politikalar Oluşturulup Uygulamaya Konmalıdır.
6. Kültür Bakanlığı’nın Yerel Birimleri Olan; Koruma Kurulları ve Büro Müdürlüklerinin Günümüzdeki Edilgen, Sorunları Çözemeyen, Korumayı Geciktiren Yapılarından Kurtarılarak, Etkin, Teknik ve Parasal Donanımlı, Aktif Mekanizmalar Haline Getirilmelidir. Kurul Üyelikleri; Günümüzdeki Ciddi ve Bilimsel Olmayan, Güncel Politika Doğrultusunda Sürekli Değişken Yapısından Kurtarılmalı, Sürekliliği Olan, Bağımsız, Açık ve Bilimsel Bir Niteliğe Kavuşturulmalıdır.
7. Yerel Yönetimlerin (Belediyeler) Doğal Ve Kültür Varlıkların Korunmasına Yönelik Olarak Özerk, Yetkili Ve Etkin Birimler Oluşturmaları Sağlanmalıdır. Sürekli, Planlı, Programlı Ve Projelere Dayalı Çalışma Gerektiren Doğa Ve Kültür Varlıkların Korunması Çalışmalarında Ve Uygulamalarında, Merkezi Kuruluşlardan Belediyelere Kaynak Aktarılmalı Ve Koruma Geliştirme Amaçlı Projeler Desteklenmelidir.
8. Patara ÖÇKB’de Yer Alan Tüm Doğal ve Kültürel Değerler, İnsanlığın Malıdır. Bunların Gelecek Kuşaklara Korunarak Devredilmesi Önemli Bir Yükümlülüktür.
9. Patara ÖÇKB İçin Hazırlanmış Bulunan Ve Kapsamlı Bir Bilimsel Çalışma Olan “Patara Yönetim Planı” ‘nın Sürdürülebilir Gelişmeye İlişkin Sosyal, Ekonomik ve Örgütsel Önerileri Uygulamaya Konmalıdır.
10. Patara III. Derece Arkeolojik Sit ve I. Derece Doğal Sit Alanlarını Kapsayan “Patara (Gelemiş) Koruma Amaçlı İmar Planı” Bir An Önce Uygulamaya Konmalıdır.
11. Patara I. Derece Arkeolojik Sit Alanında da Kapsamlı Bir “Koruma Planı” Hazırlanmalıdır. ÖÇKB ‘deki Tüm Diğer Doğal ve Kültürel Koruma Alanları (Patara Kumsalı, Eşen Çayı, Pyndai, Xanthos, Gemicik Adası, Tavas Tepesi vd.) İçin Koruma Amaçlı Planlar Hazırlanmalıdır.
12. Yörede Yaşayan Halkı Doğal ve Kültürel Çevre Konusunda Bilgilendirmek ve Bilinçlendirmek, Halkın ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Doğal Çevre ve Kültürel Çevrelerin Korunması Konusuna Olumlu Katkı Ve Katılımlarının Sağlanması En Önemli Uygulama Aracı Olarak Görülmektedir. Çocuk Yaştan Başlayarak Ülkedeki Doğal Ve Kültürel Zenginliğin Öğretilmesi, Tanıtılması ve Sevdirilmesi Büyük Önem Taşımaktadır. Bu Noktada Sivil Toplum Örgütlerine (Meslek Örgütleri, Vakıflar, Dernekler Vb.) Önemli Görevler Düşmektedir.
Ülkemizde Doğal Sit Alanları, Özel Çevre Koruma Alanları İle Kültürel Çevre Koruma Alanlarının Korunması ve Gelecek Kuşaklara Aktarılması Konusunda On Yıllardır Süregelen İhmal ve Yağmanın Sonucunda Gelinen Nokta, Bu Varlıkları Tümüyle Olmasa Bile, Büyük Bir Kısmını Kaybetme Noktasıdır.
Buna Önlem Alması Gerekli Merkezi ve Yerel Yönetimlerin Bu Konularda Teknik ve Mali Yetersizlikleri ve Hatta İhmali Gözlenmektedir. Buna Derhal Dur Denilmeli, “Sürdürülebilir Kalkınma” İçin Yukarıda Sıralanan Önerilerin Gerçekleştirilmesi İçin Çaba Gösterilmelidir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarına, Sivil Toplum Örgütlerine, Özel Sektöre Ve Her Bireye Düşen Görev, Doğal, Kültürel Ve Tarihsel Değerlerin Korunması Çabalarında Aktif Yer Almaktır.
[1] “2000’Lİ YILLARDA YAŞADIĞIMIZ ÇEVRE VE PEYZAJ MİMARLIĞI”, Sempozyumunda Sunulmuş ve yayınlanmıştır. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, 24-26 Mayıs 2000.
[2] TUNÇER, M., “Arazi Kullanım Sektörü Final Raporu”, “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı Bilimsel Araştırmaları Sektör Raporları”, Kasım 1996.
[3] ÖZGÜNEL, C., “Arkeoloji Sektörü Final Raporu”, “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı Bilimsel Araştırmaları Sektör Raporları”, Kasım 1996. UTTA Planlama, Projelendirme ve Danışmanlık Ltd., 1998, “Patara (Gelemiş) Koruma Amaçlı İmar Planı Araştırma Raporu.
[4] MORRISON, P., March 1990, “An Assessment of The Environmental Impact of Tourism on Patara, Turkey”, Bsc, Department of Environmental Science, University of Stirling.
[5] Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun (G.E.E.A.Y.K.) 08.09.1978 Tarihli Kararı.
[6] G.E.E.A.Y.K.’nun 10.09.1982 Tarih ve a-3780 Sayılı Kararı.
[7] G.E.E.A.Y.K.’nun 22.07.1983 Tarih ve a-4463 Sayılı Kararı.
[8] G.E.E.A.Y.K.’nun 08.09.1978 Tarih ve a-1292 Sayılı Kararı.
[9] AYDAL, S., Antalya Müzesi Raporu.
[10] G.E.E.A.Y.K.’nun 09.04.1983 Tarih ve a-4244 Sayılı Kararı. Ancak Antik Liman yakınlarında, doğu yamaçlarda bu karar sonrası yapılaşma görülmektedir.
[11] G.E.E.Y.A.K.’nun 10.09.1982 Tarih ve A-3780 Sayılı Kararı.
[12] 28.3.1986 Gün ve 5/600 Sayılı Antalya il idare Kurulu Kararı.
[13] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 18.1.1989 Tarih ve 252 Sayılı Kararı. Müze Müdürlüğü yazısında ; "....GEEAYK' nun 14.11.1981 gün ve a-3212 sayılı kararı uyarınca sorulan tüm parsellerin c bölgesi (III. Derece Arkeolojik Sit) veya sit sınırları dışında kaldığını, bu parsellerde yapılaşmanın, temel kazısı sırasında eski esere rastlanıldığında Müze Müdürlüğü'ne bilgi verilmesi koşuluyla serbest olduğunu bilgilerinize arz ederim....." denmektedir.
[15] Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu' nun 02.02.1990 Tarih ve 113 Sayılı Kararı.
[16] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 21.08.1990 Tarih ve 876 Sayılı Kararı.
[17]Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 05.02.1991 Tarih ve 1028 Sayılı Kararı.
[18] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 19.12.1990 Tarih ve 1000 Sayılı Kararı.
[19] 18.01.1990-90/77 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. 02.03.1990 tarih ve 20449 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
[20] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 17.11.1992 Tarih ve 1629 Sayılı Kararı.
[21] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 21.1.1993 Tarih ve 1732 Sayılı Kararı.
[22] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 7.4.1993 Tarih ve 1801 Sayılı Kararı.
[23] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 11.2.1994 Tarih ve 2134 Sayılı Kararı.
[24] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 1.4.1994 Tarih ve 2177 Sayılı Kararı.
[25] Antalya K.T. V. K. K. ‘nun 12.05.1992 Tarih ve 1417 Sayılı Kararı
ve 27.03.1990 Tarih ve 713 Sayılı Kararı.
[26] Antalya K.T.V.K. Kurulu' nun 10.3.1995 Tarih ve 2499 Sayılı Kararı.
[27] K.T.V.K. Yüksek Kurulu' nun 23.8.1996 Tarih ve 481 Sayılı Kararı.
[28] ATİK, A., S. (Proje Yönetimi); DOĞANER, Y., GÜNER, A., MAT, H., ÖZCAN, Z., ÖZGÜNEL, C., TUNÇER, M., ULUĞ, E., ÜNLÜ, H., 1996-97, “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı - Sektör Raporları ve Final Rapor”.
[29] “Patara Halihazır Kotlu Plan ve Çevre Düzenleme Projesi”; 23.10.1997 Tarihinde UTTA Planlama, Projelendirme & Danışmanlık Ltd. Tarafından üstlenilmiştir.
[30] 14.04.1999, 15.06.1999, 25.08.1999, 23.12.1999, tarihlerinde Plan İnceleme ve Değerlendirme Kurulları Yapılmıştır. Koruma Planı’na (III. Aşama) ilişkin sonuç karar 14.01.2000 tarihinde Antalya K.T.V.K. Kuruluna gönderilmiştir. Kurumda bu dönem içinde 3 kez Genel Müdür değişikliği olması kültür politikalarındaki değişkenlik ve belirsizliğe de bir örnektir. Koruma Planı, Koruma Kurulu’nun 25.01.2000 Tarih ve 4501 Sayılı Kararı ile uygun bulunmuştur.
very wel ! l
YanıtlaSil