BOLU İLİ’NDE SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZME YÖNELİK GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Bolu İli Karacasu Termal Oteli 

“BOLU İLİ’NDE SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZME YÖNELİK GÖRÜŞ VE ÖNERİLER”

Prof. Dr. Mehmet Tunçer

Bolu İli’nde “Sürdürülebilir Turizm” in gelişmesi amacı ileyapılması gerekenler hakkındaki görüş ve önerilerim aşağıdadır.

Ekonomik Temel Kuramıkullanılarak yapılan değerlendirmelerde, Bolu İli’nde 2020 yılıa kadar olan planlama  döneminde sektörel işgücü  kompozisyonunda değişiklikler olacağı ortayaçıkmaktadır.  Herşeyden önce, sektörlerinistihdam hacmi sıralaması değişmektedir. 1990’larda Tarım, Toplum Hizmetleri veİmalat Sanayi olarak beliren en büyük üç sektör sıralaması, 2020 yılında Tarım,Ticaret/Turizm  ve İmalat Sanayi olarakdeğişecektir ^[1].

Bolu’da Turizm Sektörünün örgütlüve organize gelişmesi özendirilmelidir. İl’in sahip olduğu eşsiz doğal ve kültürel değerler gözetilerek  hem örgün/kitle turizmi ve hem de yumuşakyada  alternatif turizm tipleri; kaynak,potansiyel ve konuma göre ayrıştırılmalı ve özendirilmelidir.

Turizm tesis alanları, sadecekitle turizminin gerçekleşebileceği yörelerde planlanmalıdır. Koruma değeriyüksek alanlarda (Abant, Yedigöller, Gölcük, Orman içleri) büyük kapasiteliotel-motel yapılmamalıdır.  Bu kesimler,çevresel duyarlılık gözetilerek seçilmeli, “TURİZM ALANI” veya “TURİZM MERKEZİ” ilan edilmeli ve 2 634 sayılı“Turizmi Teşvik Yasası” ve “Turizm Yatırım ve İşletmelerinin Niteliklerineİlişkin Yönetmelik”  koşulları, özelliklealtyapı yaptırımları açısından  eksiksizuygulanmalıdır. 

Mudurnu ve Göynük ilçe sınırlarıile tanımlanan bu bölgede tarım ve tarıma dayalı sanayi ağırlıklı gelişme,hayvancılık ve ormancılık alt faaliyet dallarında uzmanlaşma, eko ve doğaturizmini özendirme eylem ve stratejilerinin uygulanacağıbölgelerdir. Mudurnu ve Göynük yerleşmelerinde kültür turizmi özendirilmeli,bu ilçeler ayrı ayrı ilçe planlama alt bölgeleri olarak planlanmalıdır^[2].

I.                   BOLUİLİ TURİZM MASTER PLANI’NIN HAZIRLANMASI :

1990 yılında hazırlanmış olan “Bolu İli Turizm Master Planı”yeniden ele alınarak gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir. Bu Plan, AİBÜMimarlık Bölümü danışmanlığında hazırlanabilir. Bu Plan’da aşağıdaki alanlarsürdürülebilirlik bağlamında belirlenmeli ve planlanmalıdır.

Turizm PlanlamaAlanları ; turizm gelişme alanları ile turizm kullanımı ve yatırımağırlıklı olarak planlaması önerilen  yada planlanmış alanlardır.

Turizm Merkezi ; 2634sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlarıbelirlenen ve ilan edilen alanlardır.

Turizm YatırımAlanları ; Turizmi Teşvik Kanunu’na ilişkin Turizm Tesisleri Yönetmeliğikapsamında bulunan tesislerin yapılabileceği alanlardır.

Günübirlik TesisAlanları;  Yeme-içme, dinlenme,eğlence ve spor vb. imkanları günübirlik olarak sağlayan ancak, konaklamayapılmayan tesislerin bulunduğu alanlardır.

Bolu İli Çevre Düzeni Planı'nda Doğal Değerler

II.                 BOLUİLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI (1/100 000) KARARLARINA UYUM :

Bir anayasa niteliğinde üst ölçekli plan olan ve 2008yılında onaylanmış olan 1/100 000 ölçekli Bolu İli Çevre Düzeni Planı karar vehükümlerine uygun kararlar geliştirilmelidir. Bu Plana dayalı alt ölçekli (1/25000 ve 1/5000) Planlar acilen hazırlanmalıdır. 

Bu Plan’da yer alan bazı kararlar aşağıda özetle verilmiştir:

 II.1. KENTSEL KORUMA(SİT) ALANLARI (Bolu, Mudurnu, Göynük vd) İÇİN BAZI ÖNERİLER:

Kentsel Sit Bölgeleri’ninsaptanması ve korunmasına özel bir önem verilmelidir.  2863 / 3386 sayılı “Kültür ve TabiatVarlıklarını Koruma Kanunu” ve ilgili yönetmelikler uyarınca,  Koruma Planları ivediliklehazırlanmalıdır. Bu alanların korunması, canlandırılması ve turizmsektörü başta olmak üzere ekonomik faaliyetlere katılması sağlanmalı, bununiçin özel “Yönetim Planları” hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. 

II.2. EV PANSİYONCULUĞU VE KÜÇÜKÇAPLI TESİSLER

Ev pansiyonculuğu ve küçükişletmeler sürdürülebilir (soft/yumuşak) turizmin gelişebileceği, özellikle kentselsit bölgelerinde  ya da  örgün/büyük komplekslerin yer almamasıgereken kültürel ve doğal duyarlılığı ve turizm potansiyeliyüksek kesimlerde  özendirilmelidir. 

Bu kesimlerdeki işletme sahip yada işletmecilerinin örgütlenmesi ve ortak pazarlama yapması mutlak biçimdeözendirilmelidir. 

II.3. HAFİF YAPILI TURİZM ALANLARI , MOKAMP, KAMPİNG VEGÜNÜBİRLİK TESİSLER

Kamping, mokamp veya ahşap bungalowlardanoluşacak konaklama alanları,  özellikledoğal duyarlılığı yüksek kesimlerde, az sayıda ziyaretçinin zorunlugereksinimlerini karşılayacak ve sadece bu amaçlı  donatılara sahip olacak biçimdedüzenlenmelidir.

III.  KARACASU TERMAL TURİZM ALANI

Bolu Belediyesi tarafından 2009 yılında planlaması tamamlanan“Karacasu Termal Turizm Alanı” Plan kararlarına uyulmalıdır. Bu Plan kararlarıdoğrultusunda Bolu-Karacasu arasında yaklaşık 15 000 yatak kapasiteli “TurizmAlanı” nın altyapısı ve üstyapısı için Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan gerekliteknik ve parasal destek alınmalıdır.

Abant Gölü Tabiat Parkı'nda Çevre Tahribatı (2009-2010)

IV. ABANT UZUNDEVRELİ GELİŞME PLANI

2001-2003  yıllarıArasında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan“Abant Tabiat Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı” (UDGP) hükümlerine uyulmamasıAbant Gölü’nde çevresel tahribatlara neden olmuştur. Abant ve çevresindeyapılacak uygulamalarda mahkeme kararı ile kesinleşen UDGP dışında herhangi biruygulama yapılmamalıdır[3].

Gölün su seviyesi ileoynanmamalı, ekolojik dengeye aykırı hiçbir müdahalede bulunulmamalıdır. AbantGölü çevresine herhangi bir yeni otel, motel vb yapı yapılmamalı, Gölünkorunması açısından Göl çevresi UDGP de belirtildiği gibi yaya / bisiklet/akülü sistem ağırlıklı hale getirilmelidir. Araçlar, Tabiat Parkı girişindedepolanarak, Göl çevresinde özel oto ile dolaşılması yasaklanmalıdır. Tabiatparkı sınırları, güneyde 22 km. mesafedeki Otoyol girişine kadar genişletilmelive kapsamlı bir Çevre Düzeni Planı hazırlanmalıdır.

Abant Gölü Tabiat Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı 

Abant Yaylaları özel projeler ileplanlanmalı ve koruma/sürdürülebilir turizm ağırlıklı uygulamalar yapılmalıdır[4].Bolu’daki yaylalar özellik ve niteliğine göre değerlendirmeye tabi tutularaksınırlı sayıda yayla “Yayla Turizm Alanı” ilan edilerek sürdürülebilir turizmamaçlı plan ve projeleri hazırlanmalıdır.

24.01.2012

---

[1] Bolu İli1/100 000 Ölçekli (Ekonomik, Sosyo-Kültürel Ve Mekânsal Gelişme Deseni) ÇevreDüzeni Planı, Plan Raporu, 2007, UTTA Planlama, Projelendirme, Danışmanlık,Ltd. Şti., S. 13. Bu Plan’da UTTA Ltd. Ortağı olarak görev yapmıştım.

[2] Y.a.g.e.,2008,  Madde III.3.2., S.3. BirinciSektör Ağırlıklı Programlar Uygulanacak İlçe Planlama Bölgeleri (BSA) 

[3] BuPlanda Proje Yöneticisi olarak görev yapmıştım. Abant Tabiat Parkı UDGPKararları için bkz:  http://mehmet-urbanplanning.blogspot.com/2011/10/abant-uzun-devreli-gelisme-plani.html

[4] Abantyaylalarında yapılması öngörülen uygulamalar için bkz..  http://mehmet-urbanplanning.blogspot.com/2011/12/bolu-yayla-evi-mimarisi-ve-oneriler.html